Opis książki

Książka ma na celu wprowadzenie w historię filozofii. Jest to cel przede wszystkim dydaktyczny. W ostatnich latach ukazało się w języku polskim kilka podręczników historii filozofii. Ta pozycja jest tylko jedną z wielu, które w krótkiej formie i w możliwie przystępny sposób przedstawiają najważniejsze elementy historii filozofii.

 Zamiarem jest, aby studenci mieli możliwość skorzystania z tego krótkiego zarysu historii filozofii. Przedstawiona została w takiej mierze, która tylko wprowadza w rozumienie historycznego rozwoju filozofii oraz daje studentom odpowiedni materiał do przypomnienia wykładów i uzupełnienia wiadomości z historii myśli ludzkiej. Bibliografia została ograniczona do niewielu, ale – jak się  wydaje – najbardziej znaczących pozycji źródłowych.

     Wobec wzrastającego dziś zainteresowania historią filozofii oraz wprowadzanych do szkół zajęć z filozofii  ta praca oddaje w tym kierunku usługę jako krótki zarys historii filozofii. Jest ona lekturą, podręcznikiem, z którego łatwo jest korzystać i jest wygodniejsza w użyciu oraz łatwiejsza do zapamiętania. Bez wątpienia ta krótka historia filozofii jest rzeczywiście „krótka”. W trakcie pisania pominiętych zostało wiele problemów filozoficznych oraz wielu wielkich filozofów. Niestety nie była by ona wtedy krótkim zarysem historii filozofii, gdybyśmy chcieli omówić wszystkie zagadnienia i nie pominęli niektórych postaci. Nie jest  obca świadomość braków i niedoskonałości tego podręcznika.

      Filozofia, jak i każda inna nauka, nie może rozpoczynać swoich badań nie uwzględniając dotychczasowego rozwoju historycznego. Filozofia jest czymś takim, co się powszechnie uprawia. Jest właśnie jakąś potrzebą naszego myślenia, potrzebą naszego intelektu, stawiającego sobie pytanie: dlaczego? Pytanie „dlaczego” zawsze się pojawia. Jest czymś najbardziej naturalnym w zespole naszych ludzkich potrzeb. Podjęte w filozofii porządkuje naszą wiedzę, uzasadnia ją i prowadzi do mądrości, którą określamy jako rozumienie sensu, rozumienie przyczyn. Filozofia jest więc głęboko humanistyczna i głęboko ludzka. Wyznacza ją najbardziej podstawowa w człowieku potrzeba wiedzy, tej która tłumaczy, czym jest rzeczywistość. Do tej rzeczywistości i my należymy. Filozofia tłumaczy nam także, kim jesteśmy i tłumaczy te wszystkie rzeczy, które obok siebie stwierdzamy. Dlatego historia filozofii, jako opis rozwoju myśli ludzkiej należy do dziejów kultury i stanowi pomnik umysłowej działalności człowieka.

     Nie znając historii filozofii nie możemy korzystać z pracy myśli poprzednich pokoleń, oprzeć się na wynikach tej pracy, unikać błędów popełnionych przez poprzedników i w ten sposób przyczynić się do wyrobienia bardziej zadowalającego poglądu na jakiś problem. Według Jana z Salizbury Bernard z Chartes powiedział, że my, zwykli ludzie, stając na barkach olbrzymów widzimy więcej niż oni, dalej i dokładniej.

     Niektórzy filozofowie są zdania, że punktem wyjścia dla filozofii powinna być historia filozofii, że ona ma znaczenie przygotowawcze dla filozofii. Dlatego nie ma filozofii bez historii filozofii – i nie ma historii filozofii bez filozofii.

     Krótka historia filozofii przeznaczona jest przede wszystkim dla studentów nie studiujących filozofię – nie wykluczając innych osób zainteresowanych historią filozofii.

    Publikacja spełni swe zadanie, jeśli faktycznie pomoże lepiej poznać i zrozumieć myśl ludzką.

Krzysztof Kalka